Amfi Gain (Kazanç) Ayarı Nasıl Yapılır?

Neden Gain Ayarı Hayati?

• Az gain: Gürültü tabanı yükselir, dinamik aralık düşer.

• Fazla gain: Klip (kırpılma), tiz yanması, subwoofer’da bobin ısınması.

• Doğru gain: Maksimum temiz ses, tutarlı sahne ve güvenli çalışma.

Hazırlık

1. Tüm korumalar: Bass boost, loudness, EQ kapalı; filtreler (HPF/LPF) son kullanacağınız değerlere ayarlı.

2. Kaynak seviyesi: Fabrika/aftermarket teyp sesini “tepeye yakın ama klipsiz” referans noktaya alın (çoğu ünitede ~%75–80).

3. Test tonları:

   • Mid/tiz için 1 kHz sine (0 dBFS ya da -5 dBFS headroom tercih edebilirsiniz).

   • Sub için 40 Hz sine.

4. Hoparlörleri geçici ayırın (mümkünse yük direnci kullanın) ve True RMS bir multimetre hazırlayın.

5. Akü sağlığı: Motor çalışır durumda veya güçlü besleme kullanın; voltaj düşümü ölçümü yanıltmasın.

Hedef Voltajı Hesaplama

Formül: V hedef (Vrms) = √(P RMS × R yük)

Örnekler:

• 4 Ω, 100 W RMS kanal → √(100×4) = 20.0 Vrms

• 2 Ω, 500 W RMS sub kanalı → √(500×2) ≈ 31.6 Vrms

Köprü modunda (bridged) üreticinin R yük tavsiyesine dikkat edin (çoğu amfi köprüde 4 Ω ister).

Adım Adım Ayar

1. Test tonunu döngüye alın, teyp sesini referans seviyeye getirin.

2. Multimetreyi AC Volt (True RMS) konumuna alın; probları ayarladığınız kanalın hoparlör çıkışına bağlayın.

3. Amfi gain potunu yavaşça artırın; multimetrede V hedef değerine ulaştığınız an durun.

4. Her kanal/sub için tekrarlayın.

5. Hoparlörleri yeniden bağlayın; müzikle dinleyerek küçük düzeltmeler yapın (EQ hâlâ kapalı).

6. İsterseniz -5 dBFS ton kullanarak ek headroom bırakın; sonra EQ/DSP ile ince ayara geçin.

DSP ile Gain Yapılandırması (Kısa Yol Haritası)

1. Teyp → DSP girişi: Input meter kırmızıya girmeyecek (klipsiz).

2. DSP çıkışları: Kanallar arası seviye eşit; limiter yoksa -3/-6 dB headroom bırakın.

3. Amfi gain: Yukarıdaki voltaj yöntemine göre minimum gerekli seviyeye getirip bırakın.

4. Son aşamada pink noise ve RTA ile kanal eşitleme/denge yapabilirsiniz.

Sık Yapılan Hatalar

• Maksimum teyp sesiyle ayar yapmak (çoğu ünite o noktada klip yapar).

• Yanlış R yük değeriyle voltaj hedeflemek.

• Bass boost açıkken gain ayarlamak.

• True RMS olmayan multimetreyle 40 Hz ölçmek (hata payı artar).

• Test tonunu uzun süre yüksek sesle çaldırmak (ısınma).

Güvenlik ve Sağlık

• Test tonlarını kısa aralıklarla kullanın, ısıyı takip edin.

• Kulağınızı koruyun; tiz devredeyken yüksek sesle ton çaldırmayın.

• Kablolama, sigorta ve şase bağlantılarının sağlam olduğundan emin olun.

Sonuç: Gain ayarı, watt yarışından daha kıymetlidir. Doğru ayarla sisteminiz daha temiz, daha güvenli ve daha güçlü duyulur.